🌀 FENIX Museum – Nơi chuyển động trở thành bản sắc

TrongThuy KTS
6 days ago
2 min read

Ngày 16/05/2025, FENIX Museum chính thức mở cửa tại Rotterdam, Hà Lan, trở thành bảo tàng di cư đầu tiên trên thế giới. Được thiết kế bởi kiến trúc sư nổi tiếng Ma Yansong (MAD Architects), bảo tàng không chỉ là nơi trưng bày nghệ thuật, mà là một không gian trải nghiệm, chuyển động và chạm vào ký ức của nhân loại.

FENIX Museum – Nơi chuyển động trở thành bản sắc

Vì sao lại là Rotterdam?

FENIX nằm tại bán đảo Katendrecht, ngay trên nền móng của kho hàng San Francisco lịch sử – từng là bến cảng lớn nhất thế giới cho tuyến tàu thủy Hà Lan – Mỹ (Holland America Line). Đây từng là nơi hàng triệu người châu Âu rời quê hương và cũng là nơi đón làn sóng di cư đầu tiên. Vị trí ấy mang theo ký ức dịch chuyển và hình thành nên bản sắc đa văn hóa của Rotterdam ngày nay.

Thiết kế: Khi hình thức cũng là ẩn dụ

Không chỉ dừng ở “kiến trúc biểu tượng”, FENIX sử dụng ngôn ngữ double helix (xoắn kép) để thể hiện dòng chảy không ngừng của con người, văn hóa và ký ức. Cầu thang xoắn ốc – tựa ADN của thành phố – dẫn người xem từ mặt đất lên đến platform quan sát lơ lửng giữa trời, nhìn ra sông Maas và khách sạn New York – nơi từng là điểm đến của người di cư.

Cấu trúc ban đầu là kho hàng rộng 16.000 m², nay được MAD chuyển hóa thành một bảo tàng gồm 2 tầng triển lãm lớn, khu quảng trường cộng đồng (2.275 m²), sân khấu biểu diễn, khu giao lưu ẩm thực – một “thành phố mini” bên trong bảo tàng.

Triển lãm mở đầu: Những chiếc vali biết kể chuyện

FENIX mở màn với ba triển lãm lớn, nổi bật là:

All Directions: Art that Moves – gồm 150 tác phẩm của các nghệ sĩ như Francis Alÿs, Max Beckmann, Sophie Calle, Jeremy Deller… khai thác chủ đề chuyển động – vật lý, tâm lý và bản sắc.
Suitcase Labyrinth – mê cung cấu thành từ 2.000 chiếc vali được hiến tặng, có cái cả trăm năm tuổi, có cái vẫn còn niêm phong cho những cuộc đời chưa mở. Mỗi bước đi trong mê cung là một hành trình cảm xúc, nơi âm thanh kể lại câu chuyện mà vật thể không thể nói ra.

FENIX – không chỉ là nơi xem, mà là nơi sống cùng ký ức

FENIX không đơn thuần là một bảo tàng nghệ thuật. Nó là nơi nghệ thuật, kiến trúc, lịch sử và con người cùng giao thoa, va chạm, tái sinh. Với thiết kế đậm chất “neo-futurism” nhưng vẫn gắn chặt với di sản, FENIX là minh chứng rằng bản sắc không đứng yên – nó dịch chuyển, tích hợp và tiếp tục viết tiếp.